Je adem is geen bijzaak
Je adem is geen bijzaak
Je hoort het steeds vaker: ademhaling is belangrijk voor je gezondheid. Maar waarom eigenlijk? Wat gebeurt er precies in je lijf als je bewust ademt? Eén van de hoofdrolspelers in dit verhaal is de nervus vagus. En hoewel die naam misschien wat technisch klinkt, speelt deze zenuw een verrassend grote rol in hoe jij je voelt, herstelt en ontspant.
Wat is de nervus vagus eigenlijk?
De nervus vagus (ook wel de ‘zwervende zenuw’ genoemd) is de langste hersenzenuw in je lichaam. Hij loopt van je hersenstam via je keel naar je hart, longen, darmen en andere organen. Het is een belangrijke snelweg van informatie tussen je lichaam en je brein, en een essentieel onderdeel van het autonome zenuwstelsel.
Het autonome zenuwstelsel in het kort
Je autonome zenuwstelsel regelt alles wat vanzelf gebeurt: je hartslag, je spijsvertering, je ademhaling, je pupillen, je bloeddruk, enz. Je kunt het zien als je interne besturingssysteem en het bestaat uit twee takken:
Sympathisch zenuwstelsel – actief bij stress of gevaar, ook wel bekend als 'vecht- of vluchtstand'
Parasympathisch zenuwstelsel – actief bij rust, herstel en ontspanning
De een is niet beter dan de ander. Ze zijn allebei van belang. Je lichaam schakelt automatisch tussen deze twee, afhankelijk van wat je nodig hebt. Maar in onze drukke wereld blijven veel mensen vaak te lang 'aan' staan, in de sympathische modus. Deze afbeelding geeft een mooie schematische weergave:
Overzicht van het zenuwstelsel.
De nervus vagus als schakelaar naar rust
De nervus vagus is een cruciale speler binnen het parasympathisch systeem. Wanneer deze zenuw wordt geactiveerd, krijg je letterlijk een ‘rust en herstel’-signaal. Je hartslag daalt, je ademhaling vertraagt, je spijsvertering verbetert en je hoofd wordt rustiger. Kortom: je komt in een staat van herstel en balans. De zenuwbaan loopt namelijk letterlijk door je middenrif heen en vertakt verder door naar de organen in je buik.
En nu komt de adem om de hoek kijken
Wat bijzonder is: je kunt de nervus vagus activeren via je ademhaling. Dit is één van de weinige bewuste manieren waarop je invloed kunt uitoefenen op je autonome zenuwstelsel. Vooral rustige, langzame ademhaling met een verlengde uitademing stimuleert de nervus vagus.
Voorbeelden van ademtechnieken die helpen:
Langzaam inademen door de neus (4 seconden)
Langzaam uitademen (6 tot 8 seconden)
Kort pauzeren voordat je opnieuw inademt
Deze ademstijl wordt ook wel coherente ademhaling of hartcoherentie genoemd. Het helpt je zenuwstelsel in balans te brengen en heeft aantoonbaar een kalmerend effect op je lichaam en geest.
Wetenschappelijk en biologisch onderbouwd
Wanneer je op deze manier ademt:
Verhoogt je vagale tonus, oftewel de effectiviteit van je nervus vagus
Vergroot je hartslagvariabiliteit (HRV) op een gezonde manier
Verlaagt je bloeddruk
Vermindert je stressniveau
Stimuleert je herstel na inspanning of ziekte
Slaap je beter
Het mooie is: 80% van de signalen tussen je lichaam en brein gaan via de nervus vagus van je lichaam naar je hoofd. Dat betekent dat als jij je lichaam helpt ontspannen, je hoofd daar vanzelf op reageert.
Wanneer adem je jezelf weer in balans?
Dit soort ademwerk is waardevol voor iedereen die:
✔️ Moeite heeft met ontspannen
✔️ Slecht slaapt
✔️ Vaak piekert of spanning of onrust in het lijf voelt
✔️ Herstelt van ziekte of burn-out
✔️ Bewuster wil leven en voelen
En het beste van alles? Het is simpel, gratis en altijd bij je. Jij bepaalt hoe jij ademt. En dus ook hoe jij je voelt.
Kortom: Je adem is geen bijzaak. Het is een toegangspoort naar rust, herstel en vitaliteit. Via de nervus vagus heb je daar meer invloed op dan je denkt. Wil je leren hoe jij jouw adem kunt inzetten om beter te ontspannen? Dan ben je bij Beter Leren Ademen aan het juiste adres.
